Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι τάπες που κατασκευάζονται από ανακυκλωμένο - και όχι πρωτογενές - πολυαιθυλένιο, παρουσιάζουν αλλοιώσεις στις χαμηλές θερμοκρασίες!

Aν και οι εταιρίες κατασκευής φυσιγγίων ποτέ δεν διαχώρισαν τις γομώσεις τους… σε χειμερινές και καλοκαιρινές, οι περισσότεροι κυνηγοί είναι πεπεισμένοι ότι στο κρύο χρειάζονται πιο “ισχυρά” φυσίγγια. Άραγε, αληθεύει αυτό, ή πρόκειται για ένα ακόμα… fake news που εδραιώθηκε με τα χρόνια και στις συζητήσεις των καφενείων;

Οι πυρίτιδες και ο κάλυκας

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνουν οι εταιρίες, οι πυρίτιδες δεν επηρεάζονται από αλλαγές της θερμοκρασίας στο φάσμα από τους -20 μέχρι και τους + 45 βαθμούς Κελσίου, ανεξάρτητα αν είναι διβασικές ή μονοβασικές. Άρα, αν χρειαστεί αύξηση της γόμωσης, αυτό δεν θα οφείλεται στην πυρίτιδα…
Εδώ στα “Κυνηγετικά Νέα” έχουμε κάνει δοκιμές φυσιγγίων με 35 βαθμούς Κελσίου, ενώ τα ίδια ακριβώς φυσίγγια 34 γραμμαρίων φροντίσαμε να τα δοκιμάσουμε αργότερα και στους - 10 βαθμούς Κελσίου. 

Οι διαφορές που προέκυψαν σε πιέσεις, δεν ξεπέρασαν τα 70 bar ( ουσιαστικά κάτι ασήμαντο, αφού μία τέτοια διαφορά μπορεί να υπάρξει σε οποιαδήποτε μέτρηση φυσιγγίων, ανεξάρτητα τις όποιες θερμοκρασιακές συνθήκες). Επί της ουσίας, λοιπόν, τα σκάγια δεν επηρεάζονται από την αλλαγή θερμοκρασίας, ούτε και θα εμφανίσουν διαφορετική βλητική συμπεριφορά, ακόμα και σε ακραίες καιρικές συνθήκες.

Τότε, όμως, γιατί οι κυνηγοί αισθάνονται ότι τα φυσίγγια τους το χειμώνα, “κλωτσούν” λιγότερο από το καλοκαίρι; Αν αναλογιστείτε τι ρούχα φοράει κανείς στον Έβρο του Αυγούστου, και πως είναι ντυμένος σε ένα φασσοκάρτερο του Γενάρη, η απάντηση είναι αυτονόητη ως προς την αίσθηση τις ανάκρουσης! Ο κάλυκας ενός σύγχρονου φυσιγγίου είναι κατασκευασμένος από συνθετικά υλικά με βάση το πολυαιθυλένιο, ένα υλικό ανεπηρέαστο στις αλλαγές του καιρού (ο κάλυκας δεν παρουσιάζει φαινόμενα συστολής ή διαστολής, με το κρύο ή την ζέστη). Άρα, ούτε και στον κάλυκα μπορούν να αποδώθούν ευθύνες… Οπότε, τι μένει; Το καψούλι και η τάπα.

Όμως, και για τα καψούλια υπάρχουν αναμφισβήτητα τεχνικά χαρακτηριστικά που δηλώνουν το φάσμα των καιρικών αλλαγών, εντός του οποίου μπορούν να λειτουργήσουν ανεπηρέαστα: ακριβώς όμοια με τις πυρίτιδες, τα καψούλια αποδίδουν χωρίς μεταβολές σε θερμοκρασίες από -20 έως και + 45 βαθμούς Κελσίου.
Κατόπιν όλων αυτών, το μοναδικό που απομένει και μπορεί να επηρεάσει την συμπεριφορά ενός φυσιγγίου σε ακραίες θερμοκρασιακές διαφορές, είναι οι τάπες (κυάθια).

Προβλήματα στις τάπες

Όντως, υπάρχουν ενδείξεις και υποψίες ότι τα κυάθια που κατασκευάζονται από ανακυκλωμένο πολυαιθυλένιο (και όχι πρωτογενές), παρουσιάζουν αλλοιώσεις στις χαμηλές θερμοκρασίες!
Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι μπορεί να υπάρξει πρόβλημα, από τη στιγμή που το ανακυκλωμένο υλικό της τάπας εκτίθεται σε εξωτερική χαμηλή θερμοκρασία, κάτω από τους -5 βαθμούς Κελσίου: έχουν υπάρξει περιπτώσεις που με το πάτημα της σκανδάλης, οι υψηλές θερμοκρασίες από την καύση της πυρίτιδας και οι τριβές στα τοιχώματα της κάννης, θρυμματίζουν την τάπα κατά τη διαδρομή της μέσα στην κάννη! Αν γίνει αυτό, δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική απομόνωση των αερίων, οπότε δεν αναπτύσσονται και οι απαραίτητες πιέσεις…
Όμως, ακόμα και αν αυτό ισχύει, το πρόβλημα… δεν λύνεται με την χρήση πιο ενισχυμένων γομώσεων: οι τάπες από ανακυκλωμένο πολυαιθυλένιο θα συνεχίσουν να θρυμματίζονται, σε κάθε περίπτωση!

Μερικά συμπεράσματα

Συμπερασματικά, από πουθενά δεν βεβαιώνεται ότι οι πιο ενισχυμένες γομώσεις ενδείκνυνται για χειμερινή χρήση.
- “Και, τότε, γιατί στο βάλτο χρησιμοποιούνται πάντα πιο “βαριά” φυσίγγια από τα 32 γραμμάρια;”, θα μπορούσε να ρωτήσει κανείς…

Αυτό γίνεται γιατί όσο πιο χοντρά είναι τα σκάγια, τόσο μειώνεται ο αριθμός τους στις χαμηλές γομώσεις. Η λογική των ενισχυμένων γομώσεων έχει να κάνει με την αναπλήρωση του αριθμού των σκαγιών, και όχι για να αντιμετωπιστούν τα όποια προβλήματα από το κρύο.
Οι αυξημένες πιέσεις που παράγουν τα βαριά φυσίγγια, οφείλονται στο αυξημένο φορτίο σκαγιών που καλούνται να “σπρώξουν” τα αέρια και όχι στις κακές καιρικές συνθήκες… Οι γομώσεις των 3,5 ιντσών super magnum επινοηθήκαν από τους Αμερικανούς, για να καταφέρουν να βάλουν μέσα στο φυσίγγι περισσότερα ατσάλινα σκάγια, ή για να προσθέσουν χοντρά σκάγια σε μία γόμωση.

Συμπεράσματα από το πείραμα της Winchester

Οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν την τουφεκιά, αλλά τα πράγματα δεν πρέπει να “μεγαλοποιούνται... Η Winchester πειραματίστηκε εκτενώς για να διαπιστώσει πόσο μεγάλη ή όχι, είναι η επίδραση της θερμοκρασίας στην απόδοση των φυσιγγίων.
Οι δοκιμές έγιναν με διάφορους τύπους φυσιγγίων, σε θερμοκρασίες που κυμαίνονταν από τους 22 βαθμούς Κελσίου, μέχρι και τους... μείον 40 βαθμούς!
Στους 22 βαθμούς, οι βολές με φυσίγγια 36 γραμμαρίων Νο 6, έδωσαν ταχύτητες 405 μέτρων το δευτερόλεπτο και διάτρηση 6,2 εκατοστά στην ειδική ζελατίνη που χρησιμοποιήθηκε στα πειράματα.
Η ίδια γόμωση με σκάγια νούμερο 4 και στην ίδια θερμοκρασία, είχε ίδια ταχύτητα και διάτρηση, σχεδόν, 8,6 εκατοστά στη βλητική ζελατίνη. Στους… μείον 40 βαθμούς (θερμοκρασία του Βόρειου Πόλου), οι ίδιες γομώσεις έδωσαν ταχύτητες 378 μέτρων το δευτερόλεπτο (υπήρξε, δηλαδή, απώλεια 27 μέτρα σε ταχύτητα)...
Στα 35 μέτρα τα σκάγια Νο6 έδωσαν 3,7 εκατοστά διάτρηση, ενώ τα Νο 4 είχαν μία διάτρηση 5,7 εκατοστών.
Από τις δοκιμές προέκυψε ότι τόσο η ταχύτητα, όσο η ενέργεια και η διατρητικότητα των ίδιων σκαγιών, δεν παρουσιάζουν στη ζέστη και στο κρύο τόσο μεγάλες μεταβολές, ώστε να μην μπορούν να κάνουν τη “δουλειά” τους!

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΟΝΤΑΣ