Ούτε 10, ούτε 20, αλλά 740 ζώα ετησίως σκοτώνει κάθε αγριόγατα στην Αυστραλία σύμφωνα με νέα, άκρως ανησυχητική έρευνα, που κρούει το καμπανάκι του κινδύνου -για την πανίδα- στις αρχές ολόκληρης της ηπείρου!
Της Θεανούς Καρούτα
Δισεκατομμύρια ζώων, συμπεριλαμβανομένων θηλαστικών και πτηνών, θανατώνονται κάθε χρόνο από γάτες, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο νέο βιβλίο Cats in Australia: Companion and Killer, (Γάτες στην Αυστραλία: Συντροφιά και Δολοφόνοι) και αποκαλύπτει ότι κάθε άγρια γάτα που ζει ελεύθερη στα δάση, σκοτώνει περίπου 740 ζώα ετησίως. Την ίδια ώρα, πρόβλημα δημιουργούν και οι οικόσιτες, που υπολογίζεται πως σκοτώνουν 75 ζώα τον χρόνο. Τα συγκλονιστικά συμπεράσματα του βιβλίου προτείνουν πως οι γάτες στο σύνολό τους θα σκοτώσουν περισσότερα από 3 εκατομμύρια θηλαστικά, 2 εκατομμύρια ερπετά και 1 εκατομμύριο πουλιά κάθε μέρα. Το βιβλίο είναι μια συλλογή των βασικών ευρημάτων από εκατοντάδες μελέτες σχετικά με τη διαχείριση της γάτας στην Αυστραλία. Του εισαγόμενου είδους που άλλαξε τα πάντα στην βιοποικιλότητα ολόκληρης της ηπείρου με το που εμφανίστηκε.
Ευπροσάρμοστα αρπακτικά
Ένας από τους κύριους συγγραφείς, η καθηγήτρια Σάρα Λέγκε, από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας, δήλωσε ότι οι γάτες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για την άγρια φύση.
«Είναι απίστευτα ευπροσάρμοστα αρπακτικά ζώα, μπορούν να κυνηγήσουν οτιδήποτε έχει το ”σωστό” μέγεθος και θα το καταδιώξουν σε κάθε μέρος που μπορούν να φτάσουν», είπε προσθέτοντας πως είναι από τα είδη που προσαρμόζονται εύκολα σε κάθε περιβάλλον, έτσι και στην Αυστραλία, και μπορούν να ζήσουν σε ένα ευρύ φάσμα οικοτόπων από τις ερήμους, ως τα τροπικά δάση, από τις βόρειες μέχρι της νοτιότερες ακτές της ηπείρου. «Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο άγριο είδος στην Αυστραλία».
Μεγάλο ρόλο στην εξάπλωσή τους στην αυστραλιανή επικράτεια έχει σίγουρα παίξει και η ταχύτητα με την οποία αναπαράγονται. Οι ρυθμοί αναπαραγωγής τους είναι τέτοιοι που ξεπερνούν τους αντίστοιχους των θηραμάτων τους. Κι όπως εξήγησε η καθηγήτρια, είναι μεγάλος μύθος της αυστραλιανής υπαίθρου πως οι αγριόγατες συνέβαλαν στη μείωση άλλων επιβλαβών ειδών όπως τα κουνέλια και τα ποντίκια. «Στην πραγματικότητα, αυτά τα εισαγόμενα είδη αποτελούν την βασική τροφή για τις αγριόγατες, ενισχύοντας έτσι τους αριθμούς τους». Το ανησυχητικό είναι πως πέραν των κουνελιών και των ποντικιών, οι γάτες που ζουν άγριες στη φύση, καταναλώνουν πολλά ζώα, είδη μαρσιποφόρων, μικρά και μεγαλύτερα τρωκτικά και πολλά πτηνά κάτι που έχει ως αποτέλεσμα το ποσοστό εξαφάνισης θηλαστικών στην Αυστραλία εξαιτίας τους να είναι μακράν το υψηλότερο στον κόσμο. Μέσα στα τελευταία 200 χρόνια περίπου που οι γάτες ενσωματώθηκαν στην αυστραλιανή πανίδα, θεωρούνται υπεύθυνες για την εξαφάνιση τουλάχιστον 20 ειδών θηλαστικών.
Απειλή και οι οικόσιτες
Την ίδια ώρα, απειλή αποτελούν και οι οικόσιτες γάτες, απειλή που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί φυσικά χωρίς την συμβολή των ιδιοκτητών τους, αφού οι περισσότεροι δεν τις έχουν τσιπάρει όπως προβλέπει ο νόμος και δεν μπορούν να είναι βέβαιοι για τις κινήσεις τους όταν αυτοί δεν είναι σπίτι. «Αναμφίβολα δεν λέμε πως κάθε κατοικίδια γάτα αποτελεί κίνδυνο για την άγρια πανίδα και ορνιθοπανίδα, καθώς κάποιες δεν βγαίνουν από το σπίτι και άλλες απλά δεν έχουν ”έφεση” στο κυνήγι άγριων ζώων. Όμως κάποιες άλλες βγαίνουν και σκοτώνουν αρκετά ζώα. Η εκτίμηση των 75 ζώων ετησίως είναι μια εκτίμηση βασισμένη στις απώλειες και τον αριθμό των κατοικίδιων γατών», εξήγησε η καθηγήτρια.
Η διευθύντρια του περιφραγμένου -και καθαρισμένου από γάτες- εθνικού πάρκου Arid Recovery, Δρ Κάθριν Ταφτ από την πλευρά της, δήλωσε πως τα στοιχεία της επί του πεδίου επιβεβαιώνουν τις μελέτες που έχει συγκεντρώσει η καθηγήτρια στο βιβλίο της, και τόνισε την ανάγκη να προστατευτούν τα γηγενή είδη που απειλούνται από τις γάτες. «Όταν γάτες και αλεπούδες εισέβαλαν στην Αυστραλία ξεκινήσαμε να μετράμε απώλειες ειδών. Πλέον μόνο οι περιφραγμένες περιοχές θεωρούνται κατάλληλοι τόποι για να επαναφέρουμε τα πιο ευάλωτα γηγενή είδη».
Γνωστό το πρόβλημα
Το πρόβλημα με τις άγριες και οικόσιτες γάτες, κυρίως όμως τις πρώτες, δεν είναι πρωτόγνωρο στην Αυστραλία. Πριν λίγα χρόνια μάλιστα, μια ομάδα προστασίας της άγριας φύσης ανέλαβε την περίφραξη καταφυγίου 94 τετραγωνικών χιλιομέτρων στη βόρεια Αυστραλία, σε μια προσπάθεια να σώσει ενδημικά μαρσιποφόρα και πουλιά από την αυξανόμενη απειλή των αγριόγατων. Η εταιρία προστασίας της άγριας πανίδας της Αυστραλίας (AWC) είχε κατασκευάσει τότε φράχτη μήκους 44 χιλιομέτρων σε περιοχές στα βόρεια της χώρας και απομάκρυνε πάνω από 60 αγριότατες, προετοιμάζοντας το έδαφος για την αναπαραγωγή των απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών. Η ανέγερση του φράχτη έγινε έπειτα από σχετική έρευνα η οποία κατέδειξε πως περίπου 73.000 ενδημικά θηλαστικά, ερπετά και πουλιά εξολοθρεύθηκαν μέσα σε έναν χρόνο από τις αγριόγατες.
Οι περιβαλλοντολόγοι προγραμματίζουν να επαναφέρουν συνολικά 11 απειλούμενα μαρσιποφόρα στην περιοχή, όπως τα μπίλμπις -ένα είδος μεταξύ κουνελιού και αρουραίου με μεγάλα αυτιά-, τα νούμπατ, τα μικροσκοπικά γκόλντεν μπάντικοτς, τα γουέστερν κουόλς και τα μαυροπόδαρα καγκουρό που ζουν στα βράχια. Με τα μέτρα αυτά οι περιβαλλοντολόγοι εικάζουν ότι στο προστατευμένο καταφύγιο ο πληθυσμός των μάλα (είδος καγκουρό) αναμένεται να αυξηθεί μέσα σε 10 χρόνια και από 2.400 να φθάσει σε 18.000. Η μελέτη μάλιστα τότε είχε δείξει πως οι αγριόγατες ευθύνονται για την εξολόθρευση 20 ενδημικών μαρσιποφόρων ειδών από τότε που ο Πρώτος Στόλος των βρετανικών πλοίων τις έφερε στην Αυστραλία, πριν από 231 χρόνια, καθώς και για την καθημερινή θανάτωση εκατοντάδων χιλιάδων ενδημικών πουλιών σε όλη την ήπειρο.
