Τα ηλεκτρονικά κολάρα έχουν αποτελέσει αντικείμενο τριβής, ακόμη και ανάμεσα στους εκπαιδευτές. Ορισμένοι υποστηρίζουν, ότι τα περιλαίμια «σοκ» είναι βασανιστικά και περιττά, ενώ κάποιοι άλλοι ισχυρίζονται ότι αποτελούν ένα πολύ αποτελεσματικό εργαλείο για να μάθει ο σκύλος να συνεργάζεται μαζί μας και να μην κάνει του… κεφαλιού του.
Του Δημήτρη Μιλτιάδη
Μπορούν λοιπόν, τα ηλεκτρονικά κολάρα να δώσουν καλά αποτελέσματα στην εκπαίδευση του κυνηγόσκυλου; Αυτό ήταν το ερώτημα που θέσαμε σε έναν από τους καλύτερους κυναγωγούς, τον Γιάννη Καλφόπουλο. Η απάντησή του ήταν χωρίς περιστροφές: «Φυσικά, αν χρησιμοποιούνται σωστά!».
Μάλιστα, ο εκπαιδευτής μάς αποκάλυψε μια μυστική… συνταγή, που έχει άριστα αποτελέσματα! «Πρέπει να κατορθώσουμε ο σκύλος να δέχεται το χτύπημα με το ρεύμα, όχι ως τιμωρία, αλλά ως διόρθωση ενός λάθους και να το δέχεται με ευχαρίστηση!», είναι η …φιλοσοφία του.
«Μα μια τέτοια αντιμετώπιση θυμίζει… σαδομαζωχισμό!», ήταν η παρατήρησή μας, για να ακούσουμε εμβρόντητοι την απάντηση: «Ακριβώς! Η εκπαίδευσή μας είναι τέτοια που κάνει τον σκύλο μας, όχι μόνο να μην υποφέρει από το ρεύμα, αλλά να το δέχεται με ευχαρίστηση».
Σε πόσους άραγε από εσάς, τώρα που διαβάζετε αυτές τις αράδες, δεν έρχονται στη θύμησή σας εικόνες με σκύλους που επιστρέφουν με την ουρά στα σκέλια, ύστερα από ένα χτύπημα με ρεύμα; Ή ακόμη περισσότερο να ακούγεται ένα πονεμένο ουρλιαχτό, εντελώς παράταιρο στην αλληλουχία των κλαφουνισμάτων χαράς κατά τη διάρκεια της καταδίωξης ενός θηράματος; Σε άλλους πάλι, σίγουρα θα έχει τύχει, ένας σκύλος κεραυνοβολημένος από την ηλεκτρική εκκένωση, αντί να επιστρέφει στον ιδιοκτήτη του, να χάνεται μουλωχτός μέσα στα ρέματα και από κει να μην κάνει… ρούπι, αφού καταφέρνει να βγει εκτός της εμβέλειας του ρεύματος του κολάρου; Δεν σας έλαχε άραγε να… καταριέστε τη στιγμή που το δάχτυλό σας πάτησε το κουμπί στο τηλεχειριστήριο, όσο ώρα εναγωνίως αναζητείται τον τετράποδο σύντροφό σας, που χάθηκε λες και τον κατάπιε η γη;
«Η τεχνολογία κάνει θαύματα και στην εκπαίδευση των κυνηγόσκυλων! Δεν είναι κατάρα, αλλά …ευλογία!», επιμένει αταλάντευτα ο κ. Καλφόπουλος, που, όπως τονίζει ο ίδιος, την μέθοδο του κολάρου την εφαρμόζει και στα δικά του σκυλιά, με τα οποία τρέχει και σε διεθνείς αγώνες, ανεβαίνοντας μάλιστα και στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου.
«Όλα τα λεφτά είναι στον τρόπο χρησιμοποίησης του κολάρου. Εγώ, το χρησιμοποιώ από τα πρώτα μαθήματα βασικής εκπαίδευσης στην υπακοή. Κατόπιν συνεχίζω και στα επόμενα βήματα, που είναι αυτά της ιχνηλασίας, η οποία θα πρέπει να είναι μόνο για το ίχνος του θηράματος που έχουμε βάλει το σκύλο μας να αναζητήσει και να βρει», μας κεντρίζει περισσότερο την περιέργεια.
«Στόχος μας είναι το σκυλί με το που δέχεται το ηλεκτρικό ερέθισμα να επιστρέφει σε μας χωρίς περιστροφές και με χαρά», τονίζει ο εκπαιδευτής και εξηγεί: «Το κολάρο δεν το χρησιμοποιούμε ποτέ μόνο του. Αντίθετα, το συνδυάζουμε με τη σφυρίχτρα και το φαγητό! Αφήνουμε το σκυλί να τρέξει. Το καλούμε να επιστρέψει, αλλά μας αγνοεί. Το χτυπάμε με το ρεύμα και ξαφνιάζεται. Ακολουθεί το σφύριγμα και εκείνο έρχεται προς το μέρος μας. Το χαϊδεύουμε και του δίνουμε το πιάτο, ως επιβράβευση».
Σύμφωνα με τον εκπαιδευτή, αυτές οι επαναλήψεις θα κάνουν το σκύλο να ανταποκρίνεται ακαριαία στον ήχο της σφυρίχτρας.
«Το σκυλί όχι μόνο θα επιστρέφει ακαριαία σε μας, αλλά θα έρχεται χαρούμενο στο μέρος μας κι όχι με κατεβασμένο το κεφάλι και την ουρά κρυμμένη στα σκέλια!».
Ο ίδιος επισήμανε ότι, δουλεύοντας μ’ αυτόν τον τρόπο από τη μικρή ηλικία, ο σκύλος θα μάθει να λειτουργεί και να συνεργάζεται με τον ιδιοκτήτη του, όχι επειδή τον φοβάται, αλλά επειδή μεταξύ τους έχει αναπτυχθεί η απόλυτη συνεργασία, που έχει χτιστεί πάνω στην ανταμοιβή.
Αυτή η σχέση έχει αναπτυχθεί, βεβαίως, πολύ νωρίτερα, αμέσως μετά τον απογαλακτισμό του κουταβιού: με τη σφυρίχτρα και το πιάτο. Αργότερα, μπαίνει στην εξίσωση και το κολάρο.
«Με την τροφή, δένουμε όλο και πιο πολύ το κουτάβι μαζί μας. Σ’ αυτήν τη φάση, εφαρμόζουμε κι ένα τέχνασμα. Σταδιακά, παίρνουμε το πιάτο από το στόμα του, πριν τελειώσει όλο το φαγητό του. Δεν το αφήνουμε νηστικό. Απλώς, του βάζουμε περισσότερη τροφή, από αυτή που προβλέπεται για την ηλικία και τη φυλή του και απομακρύνουμε το πιάτο, προτού το αδειάσει. Έτσι, μ’ αυτό το τέχνασμα, το σκυλί παίρνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, αλλά στο μυαλό του, έχει περάσει το αίσθημα της πείνας. Αυτό, όμως, είναι το στοιχείο που το παρακινεί να τρέξει προς το μέρος μας, μόλις ακούσει το σφύριγμά μας», είναι κάποιες μικρολεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά.
Υπάρχουν ηλεκτρονικά κολάρα που λειτουργούν με προειδοποιητικό ήχο. Ο κ. Καλφόπουλος, όμως, δεν χρησιμοποιεί σε αυτή τη φάση.
«Αν το έχεις χτυπήσει το σκυλί με το ρεύμα, αμέσως μετά τον ήχο, το βλέπεις πως περιμένει μετά την κλήση και την ηλεκτρική εκκένωση, δηλαδή την τιμωρία! Εμείς, όμως, δεν θέλουμε όλη αυτή τη διαδικασία να την περάσει στο μυαλό του ως επίπληξη. Αντίθετα, επιδιώκουμε-όπως προαναφέραμε- να συνδέσει το χτύπημα με ευχαρίστηση και την αμοιβή του πιάτου. Αργότερα, η ανταμοιβή μπορεί να γίνεται στο βουνό με λιχουδιές που έχουμε στην τσέπη μας», προσθέτει ο εκπαιδευτής, ο οποίος προτείνει: «Ποτέ, παρατεταμένα χτυπήματα με το ηλεκτρικό ρεύμα. Απλά, ένα μικρό «κοφτό» τσιμπηματάκι. Η κλίμακα της έντασης του ρεύματος που θα εφαρμόσουμε είναι ανάλογη με την ευαισθησία του κάθε σκύλου, αφού ο καθένας αντιδρά διαφορετικά», καταλήγει ο κ. Καλφόπουλος.
Επισημαίνεται ότι τα μαθήματα θα πρέπει να γίνονται πάντα ατομικά. Ο σκύλος είναι μόνος με τον ιδιοκτήτη του, ώστε να μην αποσπάται η προσοχή του «μαθητή» από άλλα σκυλιά. Αυτά είναι σε γενικές γραμμές κάποια από τα μυστικά για τη σωστή χρήση του ηλεκτρονικού κολάρου. Όποιοι θέλουν περισσότερες διευκρινίσεις, δεν έχουν παρά να επικοινωνήσουν- μέσω του περιοδικού μας- με τον Εβρίτη εκπαιδευτή.
